In de periode 2013 tot en met 2017 was ik oprichter-directeur van Doetank PEER, een stichting voor no-nonsense happy activism voor gelijkheid in de breedste zin van het woord. Op zondag 17 september 2017 vierden we het vierjarig bestaan van Doetank PEER op het Happy Activism Festival: een festival waarop activisme in de spotlight staat en waarop je geïnspireerd wordt je in te zetten voor gelijkheid. Ook vierden we dat we ons doel hadden behaald: 99 acties in drie jaar. Het was een dag vol interessante workshops, inspirerende muziek, creaties en dialoog.
Trillend van de spanning en net vers in mijn burnout, maar vol liefde en trots, sprak ik bij de opening van het festival de aanwezigen toe met deze speech. Het was geen officiële afscheidsspeech, maar diep van binnen wist ik dat het het einde was. De speech vertelt over waar Doetank PEER mijns inziens voor stond (en grotendeels nog steeds voor staat), wat we bereikt hebben en wat het voor mij persoonlijk betekend heeft. Op het einde kon ik het zeker niet droog houden… 🙂
Gelukkig bestaat Doetank PEER nog steeds en daar ben ik supertrots op en dankbaar voor. Kijk op www.doetankpeer.nl.
De speech
“Hoi ik ben Lauren Smits, oprichter en directeur van Doetank PEER.
Op 25 juni 2013 was de eerste bijeenkomst van wat toen nog de Brainstormgroep Emancipatie heette hier in Utrecht in de bunker van Fort de Bilt. Zo’n dertig jonge mensen, mannen, vrouwen en anders, Surinaams, Marrokaans, Turks, Caucasisch en anders, kwamen samen en brainstormden op creatieve wijze over wat we konden gaan dóen voor meer gelijkheid.
In het jaar daarna zouden we nog maandelijks, in verschillende samenstellingen, bij elkaar komen. We noemden dit later Doetank PEER en onze vorm noemden we no-nonsense happy activism. Deze term is gemund door Chafina Ben Dahman. Wij hebben samen aan de wieg gestaan van Doetank PEER.
Een peer is een vrolijke vrucht, maar betekent ook ‘gelijke’ in het Engels. Goed om te weten is dat zowel onze mascottes de gehaakte peren als de ménsen bij ons peren worden genoemd. 😉
Doetank PEER is een zwerm idealisten, die zich inzet voor gelijkheid in de breedste zin van het woord. Elke vorm van ongelijkheid kan binnen PEER worden aangepakt. Om mee te kunnen draaien in deze maatschappij zijn we ook een stichting. Mensen zijn eigenaar van hun eigen idee, zetten zelf samen iets op en krijgen er ook zelf de credits voor. Onze Facebookpagina heeft 35 beheerders en iedereen kan posten op onze Instagram. We werken soms in kortstondige groepen voor één actie of event en er zijn langer lopende actiegroepen.
Maar wat wat is nou no-nonsense happy activism?
Tegenwoordig wordt wel eens gedacht dat we ons met no-nonsense happy activism af willen zetten tegen het activisme dat al bestond. Dat is nooit zo geweest. We willen juist meer mensen die nog niks doen voor gelijkheid erbij betrekken, van de vele idealisten activisten maken.
No-nonsense happy activism is voor iedereen wat anders. De focus ligt in ieder geval op DOEN. Chafina en ik gingen voordat we PEER oprichtten veel naar avonden in debathuizen in Amsterdam en andere steden en kwamen daar met veel energie van terug. We hadden eigenlijk zin om wat te doen daarmee, maar het eindigde vaak met een drankje en daarna naar bed. Daarom zijn we geen Denktank maar een Doetank geworden.
Happy staat voor dat je activisme leuk mag maken voor jezelf. Je mag je hobby doen: dansen, schrijven, vragen stellen, protesten organiseren, installaties bouwen: noem maar op. Je mag jezelf zijn als activist. Misschien lijkt dit vanzelfsprekend, maar er is nog een vooroordeel dat activisme altijd protesteren is bijvoorbeeld. Bij PEER hebben we mensen die houden van protesteren en mensen die houden van haken.
Daarnaast betekent Happy dat je noemt wat je níet ok vindt in deze wereld, maar óók wat je dan wél wil, wat is je oplossing of wat is je utopie? Wat wil je dat mensen gaan doen?
No-nonsense betekent: begin gewoon. Begin gewoon met iets kleins. Dan gaat de energie vanzelf stromen. En ook: gebruik zo min mogelijk moeilijke taal of leg moeilijke woorden in ieder geval uit.
Hier hoef je niet steeds diep over na te denken. Het is geen checklist. Het is een gevoel dat van mens op mens wordt overgegeven.
Toen we na een half jaar toch vonden dat er weinig werd gedaan stelden we onszelf een doel: Vanaf 1 januari 2014 zouden we 99 acties in drie jaar doen. Op 1 januari van dit jaar, drie jaar later, hadden we er 147 gedaan. En inmiddels nog veel meer maar we zijn gestopt met tellen.
Dit festival is daarom ook het moment om terug te kijken op wat we de afgelopen jaren hebben gedaan.
We deden heel kleine acties, zoals post-its met lieve zinnen plakken op fietsen, auto’s en in de trein. Iets grotere acties, zoals veelvuldig vanaf verschillende emailadressen lieve brieven mailen naar bol.com: “Waarom hebben jullie speelgoed gesorteerd op ‘jongen’ en ‘meisje’? Mag iedereen niet zelf bepalen waar hij/zij mee speelt?” Vandaag de dag staat het speelgoed op bol.com niet meer gender-gesorteerd en ik geloof dat wij daar een aandeel in hebben gehad. Maar we deden ook heel grote acties, zoals de Peace Challenge, waarin we met 200 mensen 30 dagen lang elke dag een kleine actie voor vrede en gelijkheid deden, en Vader Zoekt Verlof, een website waarop mannen zich uitspreken voor meer vaderschapsverlof. Vader Zoekt Verlof is nu overgenomen door Rutgers die het onder andere gebruikt voor haar lobby in de politiek.
We organiseerden méér dan 50 events over de islam, feminisme, aseksualiteit etc. en ook werkplaatsen en brainstorms, waar steeds leren, dialoog en doen centraal stond.
Ik ben dankbaar voor wat ik in deze vier jaar heb geleerd over samenwerken, leidinggeven, werkwijzes, boekhouden en subsidies;
Ik ben dankbaar voor alle vormen van ongelijkheid die ik heb ontdekt omdat ik er daardoor beter voor mezelf en anderen kan zijn;
Maar ik ben vooral dankbaar voor alle mensen die ik heb ontmoet omdat zij mij steeds plezier en zin in het leven geven.
Ik heb een veel diversere vriendengroep, ik snap de wereld beter en hou meer van mijn vagina dan ooit tevoren. PEER heeft me dus ontzettend veel gegeven. Waaronder ook een burnout. Ja, ik sta hier nu voor u met een burnout. Het gaat al een stuk beter dan eerst en ik sta nu strak van de adrenaline, misschien dat u het daardoor niet echt kunt zien. Drie weken geleden kreeg ik de burnout. Een week later zei het bestuur, ons adviserend en controlerend orgaan, in de bestuursvergadering: ‘jij moet stoppen, wij en de andere peren nemen het over.’ Om eerlijk te zijn voelde dat best wel eng, maar hoe goed iedereen het heeft opgepakt is ontroerend om te zien. Het is bovendien een les aan mijn ego: ‘Je bent niet zo belangrijk als je denkt dat je bent’. Het is ook een bewijs dat we echt die zwerm zijn die we willen zijn. En het is een les voor mijzelf en jullie: de eerste stap naar een gelijke wereld is voor jezelf zorgen, daarna komt de rest.
Ik ben begonnen dit pad te bewandelen omdat ik een vrouw ben, omdat hoe ik vind dat ik en mijn medevrouwen behandeld zijn en worden niet te tolereren is, dat ons leed zowel herdacht moet worden als dat het nog bestaande leed moet stoppen. Ik ben inmiddels verreikt met zoveel meer thema’s. Ik heb nu kennis over privileges, etnisch profileren, mannelijke fragiliteit enz. En nog steeds leer ik bij. Je wordt nou eenmaal niet als activist geboren. Wees niet boos op jezelf en elkaar daarover en wees dankbaar voor de energie in jou die maakt dat je iets wil doen, en Doe vooral. Doe iets. Dit festival kan je daar een stukje bij helpen.
Ondanks dat er ontzettend veel mensen zijn die ik namens Doetank PEER en mezelf zou kunnen bedanken wil ik er toch een aantal hier nu bedanken.
Chafina Ben Dahman natuurlijk, zonder jou had dit alles niet bestaan.
En ook Sanne van Oosten, Fiona Phelipa-Kröder en Marca van den Broek die vanaf het begin meededen en dachten over het opzetten van de stichting.
De hele Raad van Advies, die vanaf het begin enthousiast was. Een speciale vermelding daarbij voor Anja Meulenbelt en haar tomeloze energie.
Bedankt Jan Durk Tuinier voor het veelvuldig openstellen van Fort de Bilt, een plek die me zeer na aan het hart zal blijven, en al je lieve adviezen.
Bobby Dekker en Jeroen Pouw, die beiden een tijd lang naast mij stonden als aanjager en door wie PEER twee keer zeer verbeterd is.
Egbert Oppenhuizen en Anne Louise Schotel, de eerste bestuursleden, bij wie ik mijn hart kon luchten.
Lyangelo Vasquez voor het als vriendendienst ontwerpen en herontwerpen van onze prachtige website.
Leo Rietbroek voor al je lessen over financiën, waarna we een Belgisch biertje dronken, wat wél een gemeenschappelijke interesse van ons is.
Hanna Harthoorn voor al het meedenken, meeschrijven en meelezen.
Alle mensen bij de vele partners waarmee we hebben samengewerkt.
In het bijzonder Jens van Tricht van Emancipator voor het vertrouwen, samenwerken en schaamteloos promoten van PEER waar hij ook komt. En ook Hanneke Felten, Charlot Pierik en Wil Verschoor van Movisie.
De Gemeente Utrecht, het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap – Directie Emancipatie en andere subsidieverstrekkers en sponsoren van onze acties en projecten.
Maarten, Katrin en Ilja van De Kargadoor voor het openen van hun gebouw op een zondag vandaag en hun wens voor meer activisme in Utrecht.
René Strik, Stefan Brakman, Charlot Verlouw, Marjo Heijligers, Els Weerstra, Esther Vis, Giulia Giacometti, Hanna Noorlandt, Rikkert van Huisstede en alle andere peren die zo ontzettend veel voor PEER en de wereld doen op allerlei manieren.
Giulia, Carolien, Charlot en Marjo voor het neerzetten van dit geweldige uitdagende maar nu al prachtige festival.
En dan natuurlijk überpeer Jasper Albinus, vanaf zijn 17e bij ons, die heel goed weet mensen bij elkaar te brengen en zoveel dingen doet dat ik van de helft het bestaan niet weet.
Het huidig bestuur Irene Hemelaar, Roséanne Timmer-Aukes, Olave Basabose en Janina Pigaht. Dank voor jullie mentale en concrete steun en vertrouwen.
En allen mensen hier aanwezig en die in de afgelopen jaren betrokken zijn geweest. Jullie aanwezigheid en bijdrage is zeer waardevol.
En tenslotte natuurlijk mijn ouders.
Pap, je bent als geen ander trots op mij en je weet goed wanneer me wel en wanneer me niet te adviseren, maar vooral: je bent een activist geworden. Je wenst voor de wereld dat iedereen drie dagen gaat werken, wat ook kan helpen tegen burnouts overigens. Mensen: jullie kunnen zijn Ted-talk ‘Een baan voor iedereen’ vandaag beluisteren.
Mam, Je was met veel liefde vanaf het begin tot op heden de penningmeester van het bestuur. Binnenkort hebben we vervanging voor je gevonden. Je maakte in die functie heel veel boekhouduren, en we werkten heel veel samen. Je bedacht de gehaakte peer die een groot succes is en zelfs onze activiteiten voor een deel financiert, je haakt ontzettend veel peren op jaarbasis en leert het aan de anderen. Als er iets mis is, dan bel ik jou, voor een luisterend oor, je slimme vragen en wijsheid.
Heel erg bedankt, lieve mensen.
Ik wens jullie ontzettend veel plezier op het festival.”
Foto’s door Tess Kamphorst
Lauren Smits 
[…] ik mijn moeder op en ik hoorde mezelf voor het eerste zeggen: ‘Misschien moet ik stoppen met Doetank PEER.’ En een uur later belde ik weer: ‘Volgens mij heb ik een […]
LikeLike